9762. HOÀNH SƠN NHẤT ĐÁI VẠN ĐẠI TAN HOANG

Nguồn: Posted by adminbasam on 27/08/2016

Huỳnh Ngọc Chênh

Nguồn ảnh: Nguyễn Thúy Hạnh/ Nguyễn Kim

Ngay sau khi bộ trưởng Trần Hồng Hà tắm biển và ăn cá tại Quảng Trị thì chúng tôi đến thăm dải biển miền Trung, nơi Formosa giáng thảm họa kinh hoàng từ mấy tháng nay.

Môi trường cả một dải vùng biển dài 300 km từ Hà Tĩnh xuống đến Thừa Thiên Huế bị hủy hoại nặng nề, kéo theo sự suy sụp kinh tế của hàng triệu cư dân liên quan.

Những hàng quán, chợ búa, khu du lịch, khách sạn… nơi chúng tôi đi qua đều vắng lặng. Nhà hàng ăn trên quốc lộ ngay cạnh khu Formosa, nơi chúng tôi ghé vào ăn trưa, chỉ có duy nhất một nhóm thực khách là chúng tôi. Các hàng quán quanh đó đều im ắng.

Sâu vào vùng dân cư ven biển huyện Kỳ Anh giáp với tường rào Formosa là một vùng xơ xác tiêu điều với hàng ngàn ngôi nhà dân bị đập bỏ tan hoang. Người ta lùa những làng xã ngư dân bám biển đi để lấy đất xây dựng một “trung tâm hủy diệt biển” vĩ đại, và bên trong trung tâm ấy còn chưa biết chứa đựng âm mưu gì.

Vượt qua Hoành Sơn, xuôi về nam, chúng tôi ghé đến ngôi chợ vốn sầm uất của xã Cảnh Dương, một xã toàn dân sống vào nghề cá của huyện Quảng Trạch tỉnh Quảng Bình, vào buổi sáng trời nắng đẹp. Ngôi chợ im ắng chỉ thấy người bán mà không thấy người mua. Cá bắt lên bán không ai mua đã đành mà các hàng hóa tiêu dùng khác cũng không có người mua. Một chị bán hàng nhựa dân dụng cho biết, nếu trước đây bán mỗi ngày một trăm thì từ 4 tháng nay, bán chỉ còn chưa đến hai mươi. Ngư dân không bán được cá thì lấy tiền đâu mà mua sắm.

Các cửa hàng dịch vụ nghề cá quanh đó cũng đóng cửa im ỉm, vài cửa hàng mở cửa nhưng không thấy ai ra vào.

Chúng tôi ghé vào nhà của một ngư dân gần đó. Người chồng làm nghề đánh cá ven bờ thất nghiệp, ngồi tựa cửa ngắm trông ra biển. Chị vợ làm nghề buôn cá thở dài sườn sượt khi được nghe chúng tôi hỏi về tình hình đời sống của gia đình sau đại thảm họa. Chị cho biết, hiện đang sống dựa vào tiền con cái đi lao động ở xa gởi về. Từ khi cá chết hai vợ chồng ở không như bao người dân khác trong xã: “Mới đây, ngư dân mới rục rịch đi đánh bắt trở lại – chị nói – cá gần bờ, mang về bán dân tại đây không dám ăn, nhưng vẫn có dân buôn mua lại giá rẻ mang đi bán nơi đâu không biết. Biết dân mình ăn cá ấy vào là bị nhiễm độc, nhưng đói quá cũng phải đi đánh bắt, với lại không thấy nhà nước cấm đoán nên cứ làm”. Rồi chị thở dài đầy vẻ bất nhẫn: “Phải chi họ cấm hẳn, chớ để ri thì tội cho dân mình quá!”

Một ngư dân khác cho biết, 90% ngư dân đã phải vay vốn ngân hàng lên đến bạc tỷ để đầu tư tầu thuyền và ngư cụ đánh cá. Vậy mà nay… thuyền bỏ đó.

Ghé qua một công ty buôn hải sản tọa lạc ngay bên cảng cá, thấy bốn, năm công nhân đang phân loại và đóng gói ghẹ vào thùng xốp, tôi hỏi:

– Ghẹ nầy liệu có ăn được?

Tất cả lặng thinh, rồi một chị nói:

– Cũng được, thi thoảng tui cũng ăn…

– Chừ đóng thùng đưa đi bán ở mô?

Một chị trả lời:

– Bán đi xa…

Một chị khác cướp lời:

– Bán qua Trung Quốc cho chúng nó ăn chết cha hết chúng nó, bọn khốn nạn.

Tôi biết các chị công nhân đã nói dối. Các thùng ghẹ ấy có khi lại trở thành thực đơn trong các nhà hàng đặc sản ở Hà Nội, Đà Nẵng…

Cũng các chị công nhân ấy cho biết, công ty hải sản nầy mỗi ngày thu mua được trên vài tấn cá, nhưng hiện nay không còn con cá nào cả phải chuyển qua mua ghẹ, tuy nhiên mỗi ngày cũng chỉ được vài trăm ký. Một nhà báo uy tín ở địa phương cho tôi biết, ghẹ là một trong những loại hải sản sống ở tầng sâu nên bị nhiễm độc nặng, không ăn được.

Cũng nhà báo ấy, người đã lăn lộn với ngư dân từ những ngày đầu tháng tư đến nay, cho biết, Formosa đặt ở Hà Tỉnh nhưng là huyện cuối tỉnh tiếp giáp với Quảng Bình, mà dòng hải lưu lúc đó chảy vào nên các tỉnh phía nam Vũng Áng hứng trọn thảm họa, trong đó nghiêm trọng nhất là Quảng Bình.

“Hoành Sơn nhất đới vạn đại dung thân”, lời khuyên đắt giá của Trạng Trình cho chàng công tử Nguyễn Hoàng đã trở thành đường lối chiến lược đúng đắn giúp chàng trai trẻ mạnh dạn dẫn dân vượt qua Hoành Sơn tiến vào mở rộng phương Nam, không chỉ dung được bản thân mà còn dung được dân tộc Việt đến tận bây giờ.

Và hình như điều đó sắp sửa chấm dứt.

Buổi chiều đứng trên đỉnh đèo Ngang của dãy Hoành Sơn đâm ngang ra biển, ranh giới phân chia Hà Tỉnh và Quảng Bình, nhìn về phương Nam, lòng tôi không khỏi dâng lên một cảm xúc chua xót…

Ôi Hoành Sơn nhất đái, vạn đại tan hoang.

Tội ác của những tên bán nước nào?

……………………………………………………….

Thơ chế “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan – Đinh Bá Truyền

Nguồn:chieulang.cọm.vn

Đinh Bá Truyền: Cũng khấn cho Bà Huyện “tha thứ” khi mình “phỏng tác” lại bài này!

Bước tới Đèo Ngang bỗng trúng tà
Mù trời ống khói Formosa
Nghênh ngang Vũng Áng, Tàu ngàn đứa
Nhung nhúc Kỳ Anh, Khựa vạn nhà
Chất độc đen ngòm ô nhiễm biển
Cá tôm trắng phếu chết ra ma
Dừng chân đứng lại lòng tê tái
Một mảnh sơn hà nay thuộc Hoa!

Đinh Bá Truyền (họa bài thơ “Qua Đèo Ngang” nổi tiếng trong văn học Việt Nam của Bà Huyện Thanh Quan)

………………………………………………

Biển sạch, cá vẫn độc, ngư dân treo niêu
Nguồn: Nam Nguyên, phóng viên RFA-2016-08-26

Tàu cá ngư dân bốn tỉnh miền Trung neo đậu chưa thể ra khơi.
Photo courtesy of hoptacquocte.com
Biển sạch, cá vẫn độc, ngư dân treo niêu

Điều quan trọng đối với công chúng, với ngư dân và người dân 4 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình Quảng Trị và Thừa Thiên – Huế là bao giờ cá biển an toàn để ăn. Báo chí Việt Nam những ngày qua đã có nhiều tin bài, mà nội dung của nó khiến cho kết quả điều tra về ô nhiễm biển của Bộ Tài Nguyên và Môi trường mang dáng vẻ khôi hài đen.

Hôm 22/8/2016 vừa qua Bộ TN&MT đã đơn phương công bố điều gọi là nước biển 4 tỉnh ven biển miền Trung sau thảm họa môi trường, nay đã đạt chuẩn để tắm biển, hoạt động thể thao dưới nước và nuôi trồng thủy sản. Báo chí xoáy vào sự kiện Bộ TN&MT không thể trả lời những câu hỏi mà công chúng cần biết, như bao giờ biển trở lại bình thường, bao giờ cá biển ăn được, tức là hải sản có thể trở lại thị trường tiêu thụ, ngư dân ra biển trở lại. Cánh nhà báo cho là Bộ TN&MT nên phối hợp với Bộ Y tế và Nông nghiệp Phát triển Nông thôn để cùng lúc công bố và đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng.

Trả lời Nam Nguyên vào tối 25/8/2016, ông Nguyễn Tử Cương chuyên gia Hội Nghề cá Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản đánh giá tình hình chung như sau:

    Từ Hà Tĩnh cho tới Bắc Thừa Thiên – Huế hiện nay dân không đi đánh cá, có đi đánh thì cũng không có cá đâu.
_ Ông Nguyễn Tử Cương

“Từ Hà Tĩnh cho tới Bắc Thừa Thiên – Huế hiện nay dân không đi đánh cá, có đi đánh thì cũng không có cá đâu. Bởi vì hiện nay kiểm tra trầm tích biển chưa được an toàn, ở bốn tỉnh này thì người dân ăn gì thì ăn chứ không ăn cá biển nữa…”

Hai ngày sau thông tin biển sạch của Bộ TN&MT, hôm 24/8 báo Người Lao Động đưa tin vẫn phát hiện chất kịch độc xy-a-nua (cyanide) trong nhiều mẫu cá lấy từ vùng biển Kỳ Anh Hà Tĩnh. Ngày 25/8 thêm nhiều tờ báo làm rõ thông tin này. Theo VnExpress và Dân Trí Online, kết quả kiểm nghiệm 9 mẫu cá và ghẹ lấy ngày 5/8 tại Hà Tĩnh của Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm Vệ sinh thực phẩm Quốc gia cho thấy, 5 mẫu nhiễm xy-a-nua, 3 mẫu nhiểm phenol và một mẫu có hàm lượng cadimi vượt ngưỡng cho phép. Theo đó 5 mẫu nhiễm xy-a-nua gồm cá mỏ neo hàm lượng 3,9mg/kg; cá man hàm lượng 0,5 mg/kg. 3 mẫu phát hiện có phenol là cá đuối hàm lượng 14mg/kg , cá man 8,3 mg/kg, ghẹ 10mg/kg.

Ma trận thông tin

VnExpress bản tin trên mạng ngày 25/8 dẫn lời giới chức lãnh đạo Bộ Y tế nói rằng, biển đạt chuẩn để tắm chưa chắc cá đã an toàn để ăn.  Theo tin này, ông Nguyễn Thanh Phong Cục trưởng An toàn thực phẩm Bộ Y tế khuyến cáo là với các vùng biển gặp sự cố nhiễm độc, không nên sử dụng thủy hải sản cho tới khi có kết quả xét nghiệm rõ ràng. Ngay cả khi môi trường đã được khôi phục, nước biển đạt quy chuẩn để tắm thì cũng chưa chắc thủy hải sản đã an toàn để ăn.

Trên Dân Trí Online và VnExpress, Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong nói rằng, việc phát hiện phenol và xy-a-nua (cyanide) trong nhiều mẫu cá lấy ngày 5/8 ở Hà Tĩnh là nhằm đánh giá môi trường biển, chứ hai chất này không phải là chỉ số đánh giá về an toàn thực phẩm. Theo ông Phong Tổ chức Y tế Thế giới WHO, Lương nông Quốc tế FAO đều khẳng định thế giới không quy định phenol liên quan tới an toàn thực phẩm.

Dù Cục trưởng An toàn thực phẩm Bộ Y tế xác định như vừa nêu, nhưng ông Nguyễn Tử Cương, chuyên gia Hội Nghề cá Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn khi trả lời chúng tôi nói rằng, nếu thủy hải sản nhiễm một hàm lượng nhất định chất phenol hay xy-a-nua thì sẽ không xuất khẩu được.

” …Vượt quá 0,2 mg/kg thì nước nào nghiêm khắc sẽ tiêu hủy ngay lô hàng, hoặc là cảnh báo và trả lô hàng về… nếu bình thường thì ở môi trường không có phenol và xy-a-nua hoặc nếu có thì rất thấp…trước đây ở biển Việt Nam kể cả vùng nước ngọt chúng tôi thỉnh thoảng có kiểm tra nhưng không bao giờ phát hiện, hoặc nếu có thì cũng dưới giới hạn quy định của CODEX, cái này kiểm tra mang tính giám sát thôi chứ không thường xuyên.”

Như thế tất các mẫu hải sản lấy ngày 5/8 ở vùng biển Kỳ Anh Hà Tĩnh đều có hàm lượng phenol và xy-a-nua cao hơn mức mà các thị trường nhập khẩu chấp nhận. Chúng tôi muốn nêu lên vấn đề này như một khía cạnh về an toàn thực phẩm thủy hải sản, dù 4 tỉnh ven biển miền Trung có thể không có thế mạnh về xuất khẩu thủy hải sản.

Một ngư dân Việt Nam ngồi trên tàu đánh cá của họ. AFP photo

Công bố ngày 22/8 của Bộ Tài nguyên Môi trường là nước biển 4 tỉnh ven biền miền Trung đã đạt chuẩn cho tắm biển, hoạt động thể thao dưới nước và nuôi thủy sản theo quy chuẩn Việt Nam. Chúng tôi nêu câu hỏi với ông Nguyễn Tử Cương là người dân ai dám nuôi thủy sản, khi mà hải sản chưa an toàn để ăn và tiêu thụ. Vị chuyên gia của Hội Nghề cá Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, đáp lời:

“Điều quan trọng chúng tôi cần số liệu công bố về phenol và xy-a-nua ở trầm tích đáy biển, tức là bùn ngay cửa các ống xả. Xy-a-nua thì có thể bị hòa tan hoặc phân hủy, nhưng phenol không phải như vậy. Nếu chúng ta vào trang web của Ủy ban CODEX, người ta công bố đánh giá nguy cơ của xy-a-nua thì thấy rất rõ, nó có vỏ bọc và kết tủa xuống dưới đáy biển, báo cáo cua Bộ TN&MT cũng có nói điều này.

Cho nên, theo chúng tôi có lẽ phải chờ đầu tháng 9 khi có kết quả phân tích chính thức của Bộ Y tế đối với cá biển từng loại. Và ở đây người ta không cần phân tích thủy ngân, cadimi làm gì, bởi vì bình thường biển Việt Nam cái đó an toàn rồi và sự cố môi trường vừa rồi đã xác định được hai chất rất cụ thể rồi, đó là phenol và xy-a-nua. Vậy hãy phân tích phenol và xy-a-nua, đối tượng phân tích ở đây là trầm tích đáy biển. Thứ hai những loài cá sống định cư đáy biển, chứ còn cá biển ở tầng mặt thì không cần phân tích nữa.”

Đối với vấn đề Phenol và xy-a-nua độc hại ra sao, VnExpress bản tin trên mạng ngày 5/7/2016 dẫn Bảng dữ liệu an toàn của Viện Vệ sinh Y tế Công cộng TP.HCM xác định, chất phenol rất độc hại cho da, đường hô hấp, hệ tiêu hóa và mắt. Đặc biệt nguy hiểm nếu nuốt, hít hoặc tiếp xúc qua da. Chất này gây đột biến tế bào soma ở động vật có vú. Liều lượng 630mg/kg gây chết 50% động vật khi tiếp xúc qua da. Con người nhiễm độc phenol có thể bị ảnh hưởng mạn tính dẫn đến ung thư, hư hại các cơ quan như thận, hệ thần kinh trung ương, gan.

    Điều quan trọng chúng tôi cần số liệu công bố về phenol và xy-a-nua ở trầm tích đáy biển, tức là bùn ngay cửa các ống xả. Xy-a-nua thì có thể bị hòa tan hoặc phân hủy, nhưng phenol không phải như vậy.
_ Ông Nguyễn Tử Cương

Vẫn theo VnExpress, TS Phan Thế Đồng, giảng viên khoa Khoa học và Công nghệ, Đại học Hoa Sen TP.HCM, khẳng định phenol là chất dùng trong công nghiệp, có nhiều độc tính nguy hại đến sức khỏe con người nên không được phép hiện diện trong thực phẩm. Do vậy hoàn toàn không có tiêu chuẩn qui định mức độ hay hàm lượng phenol trong thực phẩm. VnExpress cũng dẫn sách Dược Lực Học do Đại học Y dược TP.HCM phát hành, theo đó xy-a-nua (cyanide) là hóa chất cực độc, chỉ cần một lượng nhỏ 0,15g đến 0,2g có thể gây chết người.

Trong lúc Bộ TN&MT, Bô Y tế được cho là sa vào ma trận chữ nghĩa khi một bên nói biển sạch với qui chuẩn môi trường Việt Nam, một bên  chưa thể bảo đảm hải sản ở 4 tỉnh ven biển miền Trung đã an toàn, thì người dân đặc biệt là ngư dân và gia đình của họ vẫn bế tắc vì bị tước đoạt nghề đánh cá.

Điều thiết thực nhất hiện này là làm thế nào để cứu trợ ngư dân 4 tỉnh ven biển, khi mà ngư dân không muốn chuyển nghề. Ông Nguyễn Tử Cương, chuyên gia Hội Nghề cá Việt Nam nhận định:

“Chính phủ vừa thành lập một Ban ở Trung ương và 4 Ban ở dưới tỉnh tìm giải pháp đền bù và trợ giúp hiệu quả cho người dân. Hội Nghề cá đã kiến nghị Chính phủ, trong các Ban này cần đặc biệt có vai trò của người dân, bởi chỉ người dân mới biết họ có khả năng gì và chuyển thì chuyển như thế nào. Có lẽ là hơi chậm, bên ngoài cũng sốt ruột chứ chính người dân 4 tỉnh còn sốt ruột hơn…Chúng tôi sẽ cố gắng giải quyết càng sớm càng tốt, ngư dân quen đánh cá biển, quen nuôi trồng, chuyển nghề thì sẽ có một phần chuyển, nhưng mà không phải chúng ta nói, chúng ta mang đến cho họ mà chính họ cùng với chúng ta suy nghĩ chọn giải pháp gần gũi nhất, phù hợp nhất và điều quan trọng là nếu chuyển nghề thì sản phẩm do nghề mới phải là hàng hóa và kết quả cuối cùng là có lời.”

Biển các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên -Huế trông chờ sự đánh giá chính xác về mức độ nhiễm độc sau thảm họa môi trường do Formosa gây ra. Câu hỏi mà công chúng muốn biết vẫn là bao giờ biển trở về như xưa, bao giờ biển có cá, cá hết độc có thể ăn được và ngư dân lại có thể ra khơi.

*Ghi chú: CODEX Ủy ban tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế

………………………………………………………………………………..
Ông Tô Huy Rứa có ‘hạ cánh an toàn?’
Nguồn:nguoiviet.com- August 21, 2016

Phạm Chí Dũng

Ông Tô Huy Rứa, cựu trưởng ban tổ chức trung ương đầy quyền lực, nhân vật mà vào Tháng Mười Một, 2015 từng có một bài viết trên báo nhà nước kỳ vọng về “đào luyện một lãnh tụ” mà một số dư luận cho là ẩn ý cổ vũ cho ông Nguyễn Phú Trọng trước đại hội 12, đang đối diện nguy cơ bị “lãnh tụ” truy xét trách nhiệm trong quá khứ.

Nhân vật đầu tiên báo điềm xấu hồi tố với ông Rứa là bà Nguyễn Thị Kim Ngân, chủ tịch Quốc Hội.

“Ngân nói” hay “đảng nói?”

Sau hai lần liên tiếp được bầu bán và tổ chức tuyên thệ, khi đã chắc suất trong “tứ trụ” kiêm chức chủ tịch quốc hội, bà Nguyễn Thị Kim Ngân bắt đầu phát tác uy quyền của mình.

Hành động đầu tiên ngay sau khi nhậm chức chủ tịch quốc hội là bà Ngân thẳng thừng bác bỏ Luật Biểu Tình – một quyền dân mà Quốc Hội Việt Nam nợ dân từ một phần tư thế kỷ qua – với lý do “rối loạn đất nước.” Tuy nhiên, hành động này là không quá bất ngờ bởi vì dư luận đều biết rõ không chỉ bà Ngân mà từ Tổng Bí Thư Trọng đến Bộ Công An đều hết sức lo sợ Luật Biểu Tình trong một xã hội Việt Nam đang tiệm cận bùng nổ.

Nhưng hành động tiếp theo của Chủ Tịch Ngân lại có vẻ đột ngột, liên quan đến công tác nội bộ. Vào đầu Tháng Tám, trong một buổi tiếp xúc cử tri và được tờ báo của Mặt Trận Tổ Quốc là tờ Đại Đoàn Kết đưa tin, bà Ngân đã khẳng định rằng: “Trịnh Xuân Thanh không thuộc diện luân chuyển. Trách nhiệm thuộc về Ban Tổ Chức Trung Ương.”

Có thể ghi nhận đây là lần đầu tiên kể từ khi được đưa vào Bộ Chính Trị từ giữa năm 2013, bà Ngân thể hiện “chính kiến” của mình về những chuyện được coi là hết sức “nhạy cảm” trong nội bộ đảng. Khi nói về trách nhiệm của Ban Tổ Chức Trung Ương liên quan đến “ruồi” Trịnh Xuân Thanh, hẳn nhiên không phải bà Ngân đề cập đến trưởng ban hiện nay là ông Phạm Minh Chính, mà đương nhiên chĩa mũi dùi vào ông Tô Huy Rứa trong chiến dịch “luân chuyển cán bộ” diễn ra trong năm 2015.

Nhiều người bình luận: Một nhân vật ít can đảm thể hiện chính kiến như Nguyễn Thị Kim Ngân nhưng bất thần phát lộ một vấn đề nhạy cảm về Ban Tổ Chức Trung Ương, tất không phải “Ngân nói” mà là “đảng nói.”

Thời kỳ vàng của “kiến trúc sư”

Năm 2015 có thể được xem là thời kỳ vàng son của ông Tô Huy Rứa, “kiến trúc sư” của chiến dịch “luân chuyển cán bộ” ba giai đoạn trong năm 2015, hỗ trợ cực kỳ hiểm hóc và đắc lực để Tổng Bí Thư Trọng từ lấy lại thế cân bằng đến giành chiến thắng vẻ vang trong cuộc đấu với đối thủ quá nguy hiểm là Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Cho đến giờ, nhiều người vẫn chưa quên vào dịp Ngày Nhà Giáo Việt Nam, 20 Tháng Mười Một, năm 2015, trên một số tờ báo nhà nước bất chợt xuất hiện một bài viết rất dài với nhan đề “Công tác nhân sự cho đại hội 12 được chuẩn bị kỹ” của ông Tô Huy Rứa, ủy viên Bộ Chính Trị, bí thư trung ương đảng kiêm trưởng ban tổ chức trung ương.

Hầu như toàn bộ bài viết đến 8,000 từ nửa chuyên môn nửa kinh viện ấy nói về công tác cán bộ. Nhưng có lẽ nội dung “luân chuyển cán bộ” mới là phần được nhấn nhá mạnh mẽ nhất. Và trái tim của bài viết được mặc định như một tiết lộ hoàn toàn mới: “Thực hiện luân chuyển 54 đồng chí thuộc diện trung ương quản lý để đào tạo bồi dưỡng thông qua thực tế địa phương và điều động 28 đồng chí đang công tác tại các địa phương về trung ương để có điều kiện kiện toàn các chức danh chủ chốt gắn với nguồn nhân sự tham gia cấp ủy địa phương khóa mới.”

Có thể nói, đây là lần đầu tiên từ thời điểm sau Tết Nguyên Đán 2015, ông Rứa mới công bố con số cụ thể về 82 nhân sự cao cấp (54 + 28) được “trung ương” điều về địa phương và ngược lại.

Tình hình biến động nhân sự cấp kỳ như vậy đã khiến cán cân lực lượng trở nên cân bằng hơn, khác khá nhiều với thế một chiều đi lên của Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng tại hội nghị trung ương 10 vào đầu năm 2015 – khi chỉ số thăm dò của ông được xem là cao nhất trong Bộ Chính Trị. Trước đó, thậm chí còn có thông tin cho biết Thủ Tướng Dũng “nắm” đến gần 70% nhân sự trên tổng số 200 thành viên Ban Chấp Hành Trung Ương.

Cho đến sát đại hội 12 của đảng vào đầu năm 2016, nhiều dấu hiệu cho thấy ông Nguyễn Tấn Dũng đã bị bất ngờ bởi chiến dịch “luân chuyển cán bộ” mà đã tước đi tối thiểu 80 nhân sự – cũng có thể tương đương 80 ghế ủy viên trung ương – của “phe chính phủ,” thay vào đó là người của “phe đảng.”

Trịnh Xuân Thanh đang ở đâu?

Mặc dù được coi là “công thần,” ông Tô Huy Rứa cũng có những khuyết tật. Vào năm 2013, ông đã dại dột “bổ nhiệm” con gái của mình là cô Tô Linh Hương, mới có 24 tuổi, làm tổng giám đốc công ty Vinaconex có tới 2,000 công nhân. Công ty này lại quá tai tiếng về lỗ lã và liên tục làm vỡ đường ống nước Sông Đà. Sau khi bị dư luận chỉ trích dữ dội và không thiếu điều ong tiếng ve trong nội bộ đảng, chỉ sau vài tháng ông Tô Huy Rứa đã phải vội “rút” cô Tô Linh Hương ra.

Cũng gần đây, dư luận xã hội đang phản ứng mạnh mẽ về việc dàn lãnh đạo Vinaconex không bị truy tố tội trạng làm đường ống nước Sông Đà vỡ tới 18 lần, đe dọa toàn bộ nguồn cung cấp nước cho 8 triệu dân Hà Nội. Nhiều người còn nói thẳng là vụ bỏ truy tố này là do có bàn tay của ông Tô Huy Rứa can thiệp.

Cũng mới đây đã xuất hiện thông tin về việc Vinaconex là do ông Trịnh Xuân Thanh “đẻ” ra, còn ông Thanh lại được ông Tô Huy Rứa “đỡ đầu.” Ông Rứa cũng là người đỡ đầu nhân vật đầy tai tiếng Vũ Huy Hoàng, cựu bộ trưởng Bộ Công Thương.

Nhưng động thái mới nhất của Viện Kiểm Sát Nhân Dân Tối Cao muốn lật lại hồ sơ vụ bỏ truy tố Vinaconex, đồng pha và đồng thời điểm với phát ngôn của Chủ Tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân quy trách nhiệm cho Ban Tổ Chức Trung Ương liên quan vụ Trịnh Xuân Thanh, đã cho thấy dường như ông Tô Huy Rứa đang đánh mất đáng kể vai trò “công thần.”

Hiện thời, cánh báo chí đang lùng sục sự tồn tại của nhân vật Trịnh Xuân Thanh, nhưng chẳng ai biết. Chỉ có một luồng thông tin mơ hồ: “Thời gian qua anh Thanh đang phục vụ công tác điều tra.” Nếu đúng vậy, có khả năng Trịnh Xuân Thanh đã bị bắt kín, thậm chí đã bị khởi tố và tạm giam.

Và nếu đúng ông Tô Huy Rứa bị “thất sủng,” cuộc chiến trong nội bộ đảng đang biến diễn sang một giai đoạn mới, với những nhân vật “cũ” cùng nhóm lợi ích đã từng ăn dày nhiều khả năng sẽ phải đội nón ra đi, nhường chỗ cho những nhóm quyền lực cùng nhóm làm ăn mới.

Lý thuyết “đa trung tâm quyền lực” cũng đang phát tác trên mảnh đất lợi ích quá màu mỡ. Nếu lịch sử chính trường Việt từng chứng kiến không ít lần sau chiến thắng là “thanh trừng,” thời nay cũng thế, nhất là vào buổi hoàng hôn sậm tối giai đoạn cuối mà không một quan chức đương đại nào có thể tự tin là sẽ “chắc chân” hoặc sẽ “hạ cánh an toàn.”

Hồi tưởng Tagor

“Phe đảng” đang lục đục và có thể sẽ xáo trộn mạnh. Trên phương diện “đối nội,” Tổng Bí Thư Trọng không “lú” như nhiều người tưởng. Ông là người quyền biến và ngày càng sắc xảo thủ đoạn.

Hãy hồi tưởng lại khoảng thời gian trước đại hội 12. Khi ấy, ông Rứa còn khá tự tin trong khẩu khí và văn phong, khi trong một bài viết của ông đã xuất hiện một đoạn ví von đầy tính triết lý: “Tagor, một nhà thơ, một triết gia Bà La Môn nổi tiếng của Ấn Độ đã nói: Đào luyện một người đàn ông, chúng ta được một người đàn ông. Đào luyện một phụ nữ, chúng ta được một gia đình. Đào luyện một thầy giáo, chúng ta được một thế hệ. Còn đào luyện một lãnh tụ, chúng ta được một quốc gia phát triển.”

“Lãnh tụ” nào?

Nếu một công thần như Tô Huy Rứa mà còn có thể “mất nón,” những đối thủ của “lãnh tụ” hãy coi chừng “mất gáo!”

………………………………………………………………